Oswoić z innością

Dziś obchodzimy Dzień Godności Osoby z Niepełnosprawnością Intelektualną. Data ta nie została wybrana przypadkowo – 5 maja w całej Europie obchodzony jest także Dzień Walki z Dyskryminacją Osób Niepełnosprawnych.

Niepełnosprawność drugiej osoby wciąż stanowi w wielu relacjach barierę nie do przeskoczenia. Budzi lęk, niechęć, a nawet nienawiść. Ponadto wyniki wielu badań potwierdzają, że osoby niepełnosprawne są traktowane po prostu gorzej. Jak więc oswajać z innością? Przykładem wyjątkowych działań są warsztaty i spektakle, które współtworzymy w ramach projektu „Zmieniamy świat serce po sercu” z Fundacją L’ARCHE oraz The World of Puppets z Islandii. Główne role odgrywają w nich kukiełki z zespołem Downa i na wózku inwalidzkim.

Dwie osoby (lalki) siedzą w restauracji. Jedna z nich – niepełnosprawna intelektualnie – pytana o to, czy można jej pomóc, mówi, aby traktować ją jak innych, chyba że sama poprosi o wsparcie. Ponadto dodaje, aby nie zwracać uwagi na nagłe ataki śmiechu, czy krzyku, które mogą się zdarzyć.

Tak w skrócie wygląda jedna z wielu historii z udziałem teatralnych lalek przedstawianych przez aktorów dzieciom z woj. dolnośląskiego i wielkopolskiego w ramach wspomnianego projektu.

– Krótkie etiudy teatralne pozwalają zobrazować rzeczywiste sytuacje, a formuła i wykorzystanie kukiełek sprawiają, że przekaz jest prosty i zrozumiały. Dzięki przedstawieniom i spotkaniom edukacyjnym, dzieci mają możliwość przełamania barier w kontakcie z osobami niepełnosprawnymi, poznania odpowiednich reakcji i zaakceptowanie ich takimi, jakie są. Pokazując, że niepełnosprawność nie oznacza bezradności, chcemy uwrażliwić dzieci i młodzież na problem dyskryminacji takich osób – tłumaczy Anna Siemieniec, koordynatorka projektu „Zmieniamy świat serce po sercu”.

Spotkania teatralne dla dzieci mają charakter edukacyjny również dzięki elementom nauki języka migowego oraz brajla. Natomiast warsztaty dla młodzieży, prowadzone w ramach projektu, oparte są na prezentacji filmu „Jestem”, którego bohaterami są osoby z niepełnosprawnością intelektualną. Film uświadamia, że osoby niepełnosprawne intelektualnie żyją takimi samymi pragnieniami i marzeniami, jak osoby w pełni sprawne.

– Taka forma opowieści o niepełnosprawnościach spotkała się z ciepłym przyjęciem przez pedagogów oraz dzieci i młodzieży. Uczestnicy nie tylko zyskują śmiałość w relacjach, ale też odkrywają, że mają podobne poglądy z niepełnosprawnymi na to, czego pragną i o czym marzą. Więcej jest spraw, które nas łączy, niż tych, które nas dzieli. Dodatkowo warsztaty motywują uczestników do podjęcia wolontariatu i zwykle po zajęciach mamy kilka propozycji takiego wsparcia – uzupełnia Anna Siemieniec.

Dotychczas zrealizowano 60 spektakli dla dzieci przy wykorzystaniu lalek z niepełnosprawnością i 30 warsztatów dla młodzieży. W związku z tym, że projekt niebawem się kończy (trwa do końca czerwca) i że w planach jest jeszcze wiele spektakli oraz warsztatów, możliwości zorganizowania dodatkowych właściwie już nie ma. Pomysł na spektakle, w których biorą udział kukiełki przedstawiające ludzi z różnymi niepełnosprawnościami, zaczerpnięto ze Stanów Zjednoczonych. Tam, od wielu lat „Teatr Muppetów” świetnie sprawdza się jako metoda integracji dzieci z niepełnosprawnością, z otoczeniem i rówieśnikami.

Projekt jest realizowany w ramach programu Obywatele dla Demokracji, finansowanego z funduszy EOG (Europejski Obszar Gospodarczy) i kończy się w lipcu bieżącego roku.

W ramach Dnia Godności Osoby z Niepełnosprawnością Intelektualną zorganizowaliśmy w Fundacji kawiarenki. W rolę kelnerów wcielili się pracownicy Przyjaznego Domu, a podopieczni byli gośćmi. Czas umilał koncert w wykonaniu Piotra, Pawła, Rysia i Wojtka. W przerwach nasi pracownicy śpiewali piosenki i czytali wierszyki ułożone specjalnie na tę okazję. Czy można w lepszy sposób oswajać z innością i świętować ten dzień?